Kerkenvisie in Zaanstad – de stand van zaken

Afgelopen woensdag (13/3) organiseerde de gemeente Zaanstad in de Vermaning in de Westzijde een informatieavond waar kerkbestuurders en voorgangers bij aanwezig waren. Als betrokken gemeenschap in Zaanstad delen we met u graag een en ander.

Pilot vanuit OCW en Zaanstad doet mee

De Minister van OCW stelt van 2019 tot eind 2021 middelen beschikbaar om gemeenten en/of kerkeigenaren te stimuleren een integrale kerkenvisie op te stellen. Zo’n visie wordt gezien als een doeltreffend middel om samen met partijen na te denken over de toekomst van het lokale religieus erfgoed en daarover gezamenlijk afspraken te maken.  Vooruitlopend op het beschikbaar komen van de middelen volgend jaar, starten dit jaar 6 pilotgemeenten (waaronder Zaanstad) met het maken van zo’n kerkenvisie. Voor deze gemeentes wordt vanuit de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) onder andere procesbegeleiding georganiseerd. De ervaringen in de pilots zullen tussentijds worden opgetekend en verwerkt in een handreiking ‘opstellen integrale kerkenvisie’. Deze handreiking wordt in 2019 breed beschikbaar gesteld.

Waarom een kerkenvisie?

Het doel van een kerkenvisie is om religieus erfgoed in stand te houden, door zo vroeg mogelijk inzicht te krijgen in de te verwachten ontwikkelingen en daarvoor met betrokken partners scenario’s te ontwikkelen. Vanuit de gemeente Zaanstad is er behoefte aan grip op keuzes door vroege afstemming, om de leefkwaliteit van stad en buurt te kunnen bewaken. Partijen die kunnen worden betrokken bij de ontwikkeling van visie zijn, naast de gemeente, bijvoorbeeld kerkeigenaren, omwonenden, erfgoedspecialisten, erfgoedorganisaties, maatschappelijke organisaties en vastgoedontwikkelaars. Van al die partijen worden de belangen in kaart gebracht, waarna de partijen gezamenlijk keuzes maken en oplossingen zoeken voor de vraag wat er met de gebouwen moet gebeuren.

Kerken in de Zaanstreek

De heer P. Kleij hield een uitgebreide en interessante inleiding over het ontstaan van de Zaanstreek en de bouw van de kerken. De eerste bewoners zijn afkomstig uit Velzen en het eerste dorp is Assendelft en daar stond ook de eerste kerk. De pastoor was tevens boer in die tijd. Deze kerk stond niet op de plaats van de huidige kerk, maar meer tussen Assendelft en Nauerna in. Later is de kerk aan de nu Dorpstraat gebouwd, maar die is tijdens de Reformatie in de handen van de protestanten over gegaan. Er zijn in de Zaanstreek door de kerkscheuringen heel veel kerken gebouwd, maar door het zakken van het grondwater kregen zij last van paalrot en werden de kerken afgebroken, zodat er hier geen kerken uit de oudheid staan.

Na nog 2 inleidingen over het belang om alle partijen hier bij te betrekken, werden er groepjes gevormd om samen te inventariseren wat men belangrijk vind om te behouden en wat niet. Deze inventarisatie wordt nu binnen de projectgroep uitgewerkt en krijgen we toegestuurd om daarna samen verder uit te werken. Dus wordt vervolgd.

Noot: Wat hier boven geschreven staat is een zéér summiere samenvatting, maar we krijgen de volledige tekst nog toegestuurd en dan krijgt u alle gelegenheid om volledig op de hoogte te komen van de groei en kerkenopbouw in de Zaanstreek.

Martin Meulenkamp